muziek    home
Switzerland 74


SWITZERLAND 74

CD
  1. Hazard Profile
  2. The Floating World
  3. Ealing Comedy
  4. Bundles
  5. Land of the Bag Snake
  6. Joint
  7. The Man Who Waved at Trains
  8. Peff
  9. The Man Who Waved at Trains (reprise)
10. LBO
11. Riff II
12. Lefty
13. Penny Hitch

DVD
  1. Hazard Profile
  2. The Floating World
  3. Ealing Comedy
  4. Bundles
  5. Land of the Bag Snake
  6. Joint
  7. The Man Who Waved at Trains
  8. Peff
  9. The Man Who Waved at Trains (reprise)
10. LBO
11. Riff II
12. Lefty
13. Penny Hitch

Recorded: July, 4th 1974 at Montreux Jazz Festival, Montreux, Switzerland

Released: 2015

Mike Ratledge: keyboards
Roy Babbington: bass
John Marshall: drums
Karl Jenkins: keyboards, winds
Allan Holdsworth: guitars
Na de release van 'Seven' deed Soft Machine een tournee door Europa en begon tijdens die tournee met het spelen van een nieuwe compositie 'Hazard Profile'. Hoe dat klonk is te horen op de 2cd van HUX Records: “BBC Radio 1971-1974’. Aan het einde van de tournee besloten de heren Soft Machine het geluid van de band te weer eens te veranderen door er nog een muzikant aan toe te voegen. Een van de belangrijkste redenen daarvoor was dat Karl Jenkins meer componeerde en live meer keyboards speelde, zijn hobo- en saxpartijen kwamen daarbij in het geding. John Marshall vertelde zijn bandgenoten dat hij er graag een gitarist bij zou willen hebben. Toevallig was een hun bekende muzikant, Allan Holdsworth, vrij. Hij kwam, speelde en bleef... even dan.

Het eerste optredens met de vijfmansband was in december 1973. Iedereen was enthousiast. Jenkins begon zijn composities te herschrijven en meteen nieuwe toe te voegen. In januari ’74 was Soft Machine een soort herboren band, met frisse nieuwe inslag met dank aan de flitsende bijdragen van Holdsworth. Net op tijd, want er stond een zware tournee door Europa en de USA op de planning. Na afloop daarvan kon de groep terug naar huis voor wat rust en een wat kleinere tournee door het Verenigd Koninkrijk, gevolgd door een kleine in Zwitserland. Die laatste ging echter op het laatste moment niet door vanwege problemen met het vliegtuig. In juni '74 was er een opnamesessie voor de BBC. Achteraf was dat de enige sessie bij de BBC met Holdsworth in de band. Soft Machine speelde ‘North Point’, ‘The Man Who Waved at Trains’ en ‘Plain Bob’. Die laatste is onbekend gebleven, want het werk werd al snel omgedoopt tot ‘Hazard Profile’. De sessie voor de BBC, eigenlijk het allereerste, uitgebrachte optreden met Holdsworth op gitaar is te horen op ‘BBC Radio 1971-1974’.

In juli ’74 ging Soft Machine in de Zwitserse herkansing door op te treden tijdens het beroemde Montreux Jazz Festival. Dat festival wordt veelvuldig gepromoot, muziek ervan wordt gefilmd en is op TV te zien, zelfs ver buiten Montreux. Tapes van Soft Machine’s Montreux-optreden circuleren al jaren als bootleg of als illegale DVD. Het concert staat al tijden op YouTube ook.

Cuneiform, langzamerhand het thuislabel van/voor Soft Machine’s erfgoed, bracht, in samenwerking met Eagle Rock (DVD), muziek en film samen op één legale plek: ‘Zwitserland, 1974’. Cuneiform deed haar uiterste best de geluidskwaliteit te verbeteren, maar toch is er hier en daar sprake van wat vervorming, zeker op ‘The Man Who Waved at Trains’ en ‘Peff’. Soms is het niet anders, toch?

De eerste verrassing is het lekker vette basgeluid. Ik hou er wel van. Oude Soft Machine-albums klinken vaak wat ‘dun’ in geluid, dat kan ook anders… ‘Hazard Profile’ lijkt op de albumversie van ‘Bundles’, maar soms gaat Holdsworth te snel voor zijn eigen vingers en verdwaalt hij in zijn solo. De Zwitserse ‘Bundles’ heeft naast de lange gitaarsolo ook zowel sopraansax- als Lowrey-orgelsolo's, maar dat zijn deze avond niet bepaald hoogtepunten. In ‘The Floating World’ zingt (!) Holdsworth tot groot plezier of ontzetting van het publiek, want dat gaat enorm te keer. Volgens mij is het puur enthousiasme. De gemoederen bedaren als Roy Babbington zijn bassolo laat horen. De solo, vooral het geluid, is een hommage aan oud-bassist Hugh Hopper. Het blijkt dat Roy goed raad weet met de pedalen. ‘Land of the Bag Snake’ wordt met verve en gemak gespeeld. ‘Joint’ is een ‘gevecht’ tussen drums van Marshall en synthesizer van Ratledge, Marshall wint.

In Italië was een zwembad in de buurt van het hotel waar Soft Machine verbleef. Elke keer als de trein passeerde stond er iemand op en begon te zwaaien. Marshall zag het gebeuren en leverde daarmee een uitstekende titel. Meestal is dat een uitstekende compositie. De trein vertrekt, de groep begint te zwaaien, maar gaat via de aansluiting in 'Peff' verloren in geluidsproblemen. Nadat de trein gepasseerd is en ook John heeft gezwaaid, is hij teruggekeerd naar zijn drumstel om in ‘L.B.O.’, zijn tweede drumsolo te laten horen. Het is een goede solo, omdat hij die in twee stukken verdeeld en gebruik maakt van gongs, klokken en percussie.
Na een zeer korte ‘Riff’ is het concert voorbij. Soft Machine keert terug voor een toegift en speelt ‘Lefty’. Het is een beetje "old-school" Machine, met de klank van het Lowrey-orgel en minimalistische accenten. Nog meer old school klinkt in het laatste nummer: ‘Penny Hitch’, het enige nummer dat men speelt van ‘Seven’. De gitaarsolo geeft dit werk een heel andere dimensie.
De host bedankt iedereen en in het bijzonder John Marshall, die vijf jaar geleden al eerder met Nucleus op het festival is geweest. Hij, Marshall welteverstaan, had een blijvende indruk achtergelaten blijkbaar.

Het is fijn om het concert met deze versie van Soft Machine zowel op op cd als dvd te hebben, al zijn de beelden alleen gefilmd vanaf de linker- of rechterkant van het podium. Na dit concert keerde de groep terug naar huis en bijna direct de studio in te gaan om 'Bundles' op te nemen. Dat album werd het jaar erop uitgebracht tot groot genoegen van fans en zelfs de immer zure critici.

     
    Paul Lemmens © 2015/2023