1. Facelift
2. Moon in June
3. Esthers Nose Job
4. Facelift
5. Hiboe, Anemone and Bear
6. Moon in June (demo)
Recorded: tracks 1 - 3 in London, May 1970; tracks 4 & 5 in France, November 1969; track 6 was recorded in the USA, 1968 with an edit from Spring 1969
Released: 2002
Robert Wyatt: drums, vocals (all instruments first half 6)
Mike Ratledge: keyboards
Hugh Hopper: bass
Elton Dean: alto sax, saxello
Nick Evans: trombone (4-5 only)
Mark Charig: trumpet (4-5 only)
Lynn Dobson: soprano & tenor saxes (4-5 only)
Ergens in deze periode vormde pianist Keith Tippet zijn eenmalige mega-groep Centipede. Dat was een enorme bigband met veel blazers. Omdat in de kleine, muzikale wereld iedereen elkaar kende, vroegen de heren van Soft Machine aan Tippet of hij wat muzikanten kon 'uitlenen' om wat nieuwe structuren in hun muziek uit te proberen, muziek met meer blaasinstrumenten. Saxofonisten Elton Dean en Lyn Dobson (ook dwarsfluit), trompettist Mark Charig en trombonist Nick Evans kwamen langs en bliezen hun partijen en ideeën in Soft Machine. Het beviel en het septet ging op tournee er werden zelfs enkele opnames gemaakt, maar eigenlijk was een en ander gecompliceerder dan gedacht. De geluidsversterking, toen nog in de kinderschoenen, bleek een groot probleem, net als geld dat nodig was, maar er gewoon niet was. Mike Ratledge: “With seven people it was either conceptually too rigid or totally chaotic”. Om door te kunnen gaan werd het septet teruggebracht tot een kwintet, met daarin Dean en Dobson. Uiteindelijk bleef alleen Dean over en werd Soft Machine een kwartet.
Maar het achterliggende idee, meer variatie in muziek door middel van meer blazers, werd zeker niet aan de kant geschoven en zo is alsnog bijna iedereen uit het septet te horen op ‘Third’ en ‘Fourth’.
De opnames van het septet doken voor het eerst op in 1977 met het uitkomen van de drie-lp-boxset ‘Triple Echo’. Een prachtige verzamelaar die je als fan van de band kocht voor één lp, maar dan had je ook wat. Het boek erbij was en is trouwens zeker ook de moeite waard. Het septet laat op dat album twee ‘suites’ horen: ‘Esther's Nose Job’ en ‘Mousetrap/Noisette/Backwards/Mousetrap Reprise’. ‘Triple Echo’ werd nooit op cd uitgebracht, het concert met het septet kwam gelukkig wel terecht op 'The Peel Sessions' (1990) en later op 'BBC Radio | 1967-1971' (2003) .
In 2002 is daar dan ‘Backwards’ met nog enkele septet-opnames: 'Facelift' en 'Hibou Anemone and Bear'. Ze zijn opgenomen in Parijs, eind november, 1969. ‘Facelift’ begint met fuzzbass. Het is een druk stuk met veel blazers, die alle richtingen uit ‘blazen; , maar de solo is voor Dean. 'Hiboe Anemone and Bear' begint ook met fuzzbass. Na het thema geven zowel Dean als Dobson solo’s. Helaas is niet alles opgenomen, net als Ratledge begint aan zijn orgelsolo wordt het geluid weggedraaid.
Er was (toen) nog een verrassing op ‘Backwards’, namelijk de ‘Moon in June’ opname van Wyatt uit 1968. Opgenomen in de USA, net voordat de opnames begonnen voor ‘Volume Two’. Prachtig. Hetzelfde nummer kwam later terecht op ‘Robert Wyatt ’68 (2013).
Het grootste deel van ‘Backwards’ bevat een concert uit mei 1970 dat werd opgenomen vlak na het opnemen van 'Third'. Soft Machine was nu een kwartet, met Dean als vierde lid. De tape van dit concert werd gevonden op zolder (!). Drie composities worden uitgevoerd: 'Facelift', 'Moon in June' en 'Esther's Nose Job'. Onderweg bleek 'Moon in June' alle woorden verloren te hebben en gereduceerd tot een instrumentale compositie. Later werd de Maan volledig verduisterd en nooit meer uitgevoerd. ‘Facelift’ en ‘Esther’ zouden repertoireklassiekers worden. De drie werken worden uitgevoerd met solo's van zowel Dean als Ratledge. ‘Facelift’ klinkt hier een stuk levendiger dan de track die op 'Third' werd uitgebracht. Maar niet elke avond, elk concert is hetzelfde tenslotte.
Achteraf was de periode na 'Volume Two' en rondom 'Third' geen gemakkelijke periode voor ‘oude’ Soft Machine-fans, de songs verdwenen en de jazzrock rukte op. Menig fan van het eerste uur haakte af, maar nieuwe fans, liefhebbers van jazz en rock, waren enthousiast. Dat Soft Machine op zoek naar een nieuw, eigen geluid fantastisch speelde laat ‘Backwards’ horen. Lichtelijk verwarrend is de foto op de voorzijde, want van de 6 tracks speelt de afgebeelde Dobson slechts mee op 2 ervan. De andere mensen zie je niet eens. Maar ondanks dat een goed album in de groeiende rij.