Waarom zou iemand uit het kille, natte en gure Schotland zijn band de blauwe Nijl noemen? Een soort verlangen naar warmte en verre landen? Ik weet het niet, wat ik wel weet is dat The Blue Nile meer dan fantastische muziek maakt. De meeste mensen kennen alleen het liedje Tinseltown in the Rain. Maar dat zegt niet zo heel veel over wat de band eigenlijk is en doet.

Paul Buchanan (gitaar, synthesizer, zang) en vriend Robert Bell (bas, synthesizer) ontmoeten Paul Moore (keyboards) na hun afstuderen van de Universiteit van Glasgow. Ondanks de verschillende studierichtingen en opleidingen vinden ze elkaar in muziek, In 1981 starten ze samen een band. Omdat platenmaatschappijen songs als Stay en Rio, toen nog uitgevoerd door het duo Buchanan/Bell onder de naam Night by Night, niet commercieel genoeg vinden zetten ze maar een eigen platenlabel op: Peppermint Records. Hun eerste single, I Love this Life is niet bepaald het verwachte succes. Ondanks dat ging het trio verder. Nadat technicus Calum Malcolm (bijna het vierde bandlid) opnamen van the Blue Nile liet horen aan Linn Electronics (bouwers van prachtige, goede – en dure - HiFi apparatuur) bood de firma aan geld te besteden voor een opname waarin de groep middels een song het geluidsspectrum van de Linn audioapparatuur zou kunnen laten horen.

Dat pakte zo goed uit dat Linn een eigen platenlabel startte om de eerste plaat van The Blue Nile uit te brengen: A Walk Across the Rooftops (1983). Een naar verwachting uitstekend opgenomen plaat, waarvan de twee singles, Tinseltown in the Rain en Stay had in Europa best goed deden. Tinseltown zelfs zo goed dat die song daardoor nog steeds in allerlei jaaroverzichten voor komt. De groep valt op door het goede geluid (ja duh) en de afwezigheid van een drummer. Niet helemaal waar, want Nigel Thomas helpt hier en daar wel met zijn slagwerk.

Hats, de tweede plaat die zes jaar na de eerste uitkwam, kreeg opnieuw lovende recensies, de plaat kwam tot nummer twaalf, maar de vier singles ervan deden niet heel veel; the Blue Nile is niet echt een band voor het grote single-publiek, meer voor connoisseurs. Zo vroeg Rickie Lee Jones, die van haar verkouden Orb avontuur, de groep als openingsact bij haar toer in 1990. Haar duet met de groep, Easter Parade, kwam terecht als B-kantje van Headlights on the Parade. Ook Annie Lennox was geboeid en nam zelf The Downtown Lights op.

Pas zeven jaar na Hats komt er een nieuwe plaat uit: Peace at Last (1996), dit keer op Warner Records. Ondanks dat, weinig succes. Vergeten? Of klopte het geluid niet, Peace heeft een heel andere muzikale benadering, veel akoestischer. De rust leek inderdaad ingetreden.

Na acht jaar – de periodes tussen de platen in worden steeds langer - komt High (2004) uit, dit keer op Sanctuary Records. Opnieuw wordt de plaat goed ontvangen en stijgt zelfs tot nummer 10 in de UK-albumlijst. Daarna wordt het snel weer stil. Slechts twee leden, Buchanan en Bell, gaan op tournee onder de noemer: Paul Buchanan sings the Songs of the Blue Nile. Ze worden bijgestaan door enkel vrienden. Buchanan en Bell hebben nog steeds contact met elkaar, van Paul Moore is (op dat moment)al meer dan zeven jaar niets vernomen. In 2012 brengt Buchanan zijn eerste prachtige soloalbum uit: Mid-Air.

The Blue Nile, vier platen in 21 jaar, dat mag toch wel bijzonder genoemd worden. Ik vind de eerste nog steeds het meest krachtig. A Walk Across the Rooftops begint met een zeer aanwezige bas, die de song meteen letterlijk neerzet. De track gaat vergezeld van een strijkersarrangement dat precies de sfeer pakt. Tinseltown in the Rain is een sneller stuk, bekend van radio en tv. In From Rags to Riches komt de wat meer experimentele kant van de band naar voren. Stay is net als Tinseltown wat sneller, een makkelijk nummer. Easter Parade is als contrast heel traag, piano en geluiden. Heatwave begint met trommels en een Japans aandoend thema, het had de derde single kunnen zijn. Slotstuk, de hele plaat duurt ongeveer 35 minuten, is Automobile Noise, een rustig nummer met synthesizers en drummachine.

Wat maakt The Blue Nile nu zo bijzonder? De stem van Buchanan, je hoort zijn leed, maar eigenlijk nog meer de Film-Noir sfeer. Je ziet Glasgow voor je, ’s nachts, het regent, alles glimt, uit enkele huizen komt licht, auto’s rijden langs je heen, de stad leeft, maar lijkt verlaten en je vriendin is ervandoor of je bent verliefd maar vraagt je af of het goed komt en dat alles in prachtig zwart-wit. Eigenlijk is dàt The Blue Nile en dàt is iets dat voor iedereen heel herkenbaar is: prachtige muziek als soundtrack van je leven, maar dan wel in de regen...