![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
---|---|---|---|
![]() |
![]() |
![]() |
Nosound Gevulde leegte |
||
---|---|---|
Nosound staat voor in zichzelf gekeerde muziek met vele lagen, wendingen én avonturen. Altijd op zoek naar andere invalshoeken. Het thema ‘afwezigheid’ dat steeds terugkeert op de hoezen is terug te vinden in de muziek. Nosound vult ondanks de naam de leegte en dat leidt tot een interessant verhaal.
Je groep ‘Nosound’ noemen is best gewaagd. Geen geluid. Dan kom je meteen
uit bij John Cage en diens compositie 4’33”. Een compositie zonder enig
geluid of spel, maar vol geluiden van de omgeving. Alle geluiden om je heen
worden muziek. Nosound belooft hetzelfde, maar vult vervolgens de ruimte met
geluid. Dat gaat van verstilde ambient sounds, via melancholieke,
klassiek-achtige celloklanken naar soms bijna psychedelisch aandoende
uitwaaierende gitaargeluiden op een stevige basis van drums en bas. Er wordt
soms gezongen. Hardop gemijmerd komt eigenlijk meer in de buurt. De in
zichzelf gekeerde muziek bevat vele lagen en wendingen én avonturen. Dan zit
je bij mij goed. Giancarlo Erra (1978- ) is geboren in Rome en net als zoveel jongeren blijkt hij een passie voor muziek te hebben. Zijn slaapkamer wordt langzaamaan een studio waar hij probeert zijn muziek goed vorm te geven. Erra maakt diverse tapes, soms alleen, soms helpt een jeugdvriend, Alessanro Luci (basgitaar/keyboards), mee om hem te voorzien van baspartijen. Uiteindelijk heeft Erra een achttal tracks af. Die noemt hij ‘Radici’. Andere demo’s zijn ‘Maslova’ en ‘Waves on Russia’. De laatste is een uur elektronische muziek en wordt als cd-r verkocht. Erra heeft al die oude tapes inmiddels opgepoetst om wellicht ooit nog eens te gebruiken. Een voorbode is ‘Prepare Yourself’; die heet nu ‘At the Harbour’ en is gratis te downloaden. Soms kom je een originele ‘Waves on Russia’ cd-r tegen, maar dan wel tegen een fikse prijs. Erra’s belangrijkste instrument is de piano, die gebruikt hij, naast zijn laptop, om muziek te componeren. Daarna kleurt hij zijn muziek in met hulp van analoge en digitale synthesizers, zoals de kleine Korg MS10, de Yamaha DX7, maar ook, zoals hij het noemt, de ‘sound designer dream machine’ Moog One. Verder speelt hij gitaar en zingt. In 2004 wordt er op zeer bescheiden schaal opnieuw een cd-r uitgebracht,
nu onder de naam Nosound. Dat is de eerste keer dat Erra die naam gebruikt.
Op de cd-r staan vijf tracks. Alle vijf komen ze terecht op het eerste
album: ‘Sol29’ (2005). Dat album wordt in eigen beheer uitgegeven op het
‘Nosound’-label en verzonden vanuit de huiskamer. Na het album volgde een korte tournee, nu mét bandleden; die waren nodig om de muziek live te kunnen laten horen: Alessandro Luci (bas), Mario Damico (drums), Paolo Martellacci (synthesizer, zang), Gabriele Savini (akoestische gitaar) en gaste Grazia Mase (achtergrondzang). Beelden van de tournee, opgenomen in Stazione Birra, Rome, zijn te zien op de dvd ‘The World is Outside’ (2006), net als wat bonusmateriaal in de vorm van outtakes en een documentaire rondom de tournee. In 2005 zet Erra in Rome zijn eigen studio en productiemaatschappij op. Hij noemt dat ‘The Bench Music’, waarschijnlijk naar dat bankje op de voorzijde van ‘Sol29’. Het bankje staat in gestileerde vorm als logo op de achterkant van zijn latere cd’s. Na Erra’s verhuizing naar Engeland, Norwich, neemt hij die studio mee en bouwt hem verder uit. In eerste instantie voor zichzelf, maar later ook voor andere geïnteresseerden. Als gevolg van de enthousiaste reacties op het eerste album en de concerten werd een live-cd, ook opgenomen in Stazione Birra, 24 februari 2007, uitgebracht in een gesigneerde én gelimiteerde editie van 100 stuks: ‘Slow, it goes’ (2007). Als bonus was er een korte video voor het volgende album, ‘Lightdark’ toegevoegd. Er blijkt een wijzigingen in de band te zijn drummer Damico is vervangen door Gigi Zito. Het is de eerste van vele. Nog voor een nieuw album komen de wolken voor de zon: ‘Clouds’ (2007), een download-EP met drie outtakes van de sessies voor het komende album; ‘Lightdark’. Savini blijkt ingeruild voor Paolo Vigliarolo (elektrische en akoestische gitaren). ‘Lightdark’ (2008) is volgens Erra, een poging om een betere versie te
maken van ‘Sol29’. Nu echter niet meer in een slaapkamer, maar in een studio
met een echte band. Vigliarolo is weer omgeruild voor Savini én er zijn twee
gasten. De een is Tim Bowness (zang op ‘Someone Starts to Fade Away’).
Bowness is bekend van zijn eigen band ‘No-Man’, de duoband met Steven
Wilson, die we op zijn beurt weer kennen van Porcupine Tree. Bowness en Erra
hebben zo’n beetje een gemeenschappelijke interesse en feeling in hun muziek
en dat komt hier tot uitdrukking. Meer bijzonder, vind ik, is de toegevoegde
celliste, Marianne De Chastelaine, op drie tracks. Zij maakt met haar cello
deze muziek waarschijnlijk tot ‘post-rock’. De meer uitgekristalliseerde en beter opgenomen tracks werden opgenomen voor Burning Shed, een onafhankelijke distributiemaatschappij van en voor musici, in Engeland. De verkopen gingen goed, zelfs zo goed dat Nosound onderdak vond bij het wat grotere KScope label. ‘Lightdark’ won de prijs voor ‘beste opname’ tijdens de Italiaanse Progressieve Muziek Prijzen Ceremonie’. Nosound ondernam een kleine tournee om later de studio in te duiken voor
een nieuw album: ‘A Sense of Loss’ (2009); het eerste album voor KScope. De
eerste editie was een zogenaamd digipak met één cd en één dvd. Op de dvd de
tracks in 5.1 surround sound en enkele video’s: één videoclip, ‘recording
of’ een teaser, een fotoreeks en de track ‘Fading Silently’ met een extra
lange gitaarsolo. De band is dezelfde als voor ‘Lightdark’ maar kende enkele
aanvullingen: Irene Maria Caraba (cello), Roberta Rosato (altviool), Melania
Maggiore (eerste viool), Ludovica Alberti (tweede viool) en Enrico
Razzicchia (dirigent, strijkersensemble arrangementen). Erra noemt ze
liefkozend ‘the Wooden Quartet’. Naast de opnieuw prachtige, verlaten foto’s van Erra staan er ook foto’s in het boekje van de bandleden tijdens de opnamesessies. Maar in zijn visuele wereld kan zelfs een gitaar in een standaard overkomen als een ding in een mensenloze wereld. In 2009 verhuist Erra naar Engeland, dan woon je in een prachtig land en
verhuis je, naar Norwich. In Engeland wordt gevraagd of hij niet wat kan
spelen. De band zat in Italië, dus de vraag was of hij in een intieme
setting voor een klein publiek wat zou kunnen spelen. Erra ziet het als een
uitdaging om nog eens alles zelf te doen zonder vooropgenomen ‘patches’. De
generale speelt hij thuis. Hij is er zo over te spreken dat hij besluit die
aan een groter publiek te willen laten horen: “The tracks were recorded live
straight from stereo outputs with no overdubs or edits involved, and they're
a unique interpretation of the more personal music from throughout Nosound's
catalogue.” Erra had op ‘Lightdark’ al kort samengewerkt met Tim Bowness. Beiden
hadden aangegeven wel ‘meer’ te willen doen. Dat meer kwam in de vorm van
een separaat project: ‘Memories of Machines’. Onder die naam verscheen in
2011 een cd ‘Warm Winter’. Ken je het werk van Erra en Bowness dan weet je
precies wat je te wachten staat in die warme winter: sfeervolle muziek met
melancholieke zangpartijen. Zowel Erra als Bowness brengen een hele horde
bekende en minder bekende musici op de been om hen bij te staan bij de
opnames: Julianne Regan (achtergrondzang), Alessandro Luci (bas), Huxflux
Nettermalm (drums), Paolo Martellacci (keyboards), Marianne De Chastelaine
(cello), Steven Wilson (gitaren, keyboards), Gabriele Savini (gitaar), Gigi
Zito (drums), Jim Matheos (Guitar Atmospherics), Robert Fripp (soundscapes),
Aleksei Saks (trompet), Peter Chilvers (bas), Andy Booker (drums), Stephen
Bennett (elektrische piano), Michael Bearpark (volume swell guitar), Myke
Clifford (sax), Colin Edwin (contrabas) en last but not least Peter Hammill
(gitaar). Opnames en mix zijn gedaan door Steven Wilson, dan weet je het
wel. ‘At the Pier’ (2012) is een EP in een gelimiteerde editie. Er staan drie
tracks op die worden uitgevoerd door een aangepaste band: Luci (basgitaar),
Vigliarolo (gitaar), Chris Maitland (drums/ex-No—Man en ex-Porcupine Tree
drummer), Marco Berni (keyboards) en een strijkensemble onder leiding van
Razzicchia, bestaande uit: Caraba en – daar is ze weer - Marianne De
Chastelaine (cello), Rosato (altviool) en Alberti en Maggiore (viool). Het EP-tje was een vooraankondiging van een nieuw album: ‘Afterthoughts’ (2013). Ook die kwam als digibook op de markt met daarin een cd en een dvd. De eerste 500 ontvingen als verrassing een bonus-cd met daarop de instrumentale versies van de tracks. Op de dvd vinden we dezelfde tracks als op de cd, maar dan in 5.1 surround sound. In de band: Luci, Maitland, Vigliarolo, Berni en De Chastelaine. Op ‘Two Tracks’ speelt het ‘wooden quartet’: Caraba, Alberti, Maggiore en Rosato. Maitland bleef niet tot aan het eind van de sessies, eigenlijk was hij alleen uitgenodigd voor enkele tracks, maar door het vertrek van Zito zat de band plotseling zonder drummer. Erra had er niet zo snel een bij de hand en Maitland hielp ze graag uit de brand door dan maar alles in te spelen. Ik moet zeggen, dat valt wel op. Maitland is een nogal vrije drummer en dat is te horen. Ondertussen was er een nieuwe drummer gevonden: Giulio Caneponi (drums, percussie). Caneponi speelt niet op het album, maar helpt wel mee met de eindmix en de afronding. Daarvoor wordt hij uitvoerig bedankt in het boekje: “his presence, efforts, suggestions and enthusiasm influenced and afffected us all.” ‘Afterthoughts’ is een typisch Nosound album, met dit verschil dat in tegenstelling tot de vorige albums de band op de voorgrond staat en niet de sferische piano. Maitland laat zijn aanwezigheid dus duidelijk horen en daarbovenop worden gitaren gestapeld. Het is een wat ruiger album dan we kennen. Erra’s zachte stem zakt in dit geweld wat weg, daarvoor is de zangpartij hier meer vervormd in de mix gezet. De titeltrack is de laatste op het album, dat is dan weer een heel sobere, zachte. Heerlijk album is dit. Bekend sfeervol, maar met zowaar een vrolijk meisje op de voorzijde, is
‘Scintilla’ (2013). ‘Scintilla’ betekent zoiets als ‘een vonkje gevoel’. Het
‘format’ is inmiddels bekend; cd met dvd, in dit geval is dat een blu-ray.
De band is ongewijzigd, De Chastelaine zit e rook weer bij, maar verrassend
is een groepje koperblazers: Giovanni Pontarelli (hoorn), Lorenzo Caloi
(trombone) en Pier Luigi Porrega (trompet). Ook nieuw is dat er meer mensen
tekst geschreven hebben naast Erra: Alec Wildey, Andrea Chimenti. Naast
Chimenti is er een bijzondere gastzanger: Vincent Cavanagh. Cavanagh is de
zanger van Anathema, een wat onverwachte input van een zanger met een
doommetal-verleden. Recentere Anathema’s albums gaan meer richting
progressieve rock, waarbij met gewone stem gezongen wordt. De ‘bekende’
Italiaanse zanger Chimenti zingt op ‘Sogno E Incendio’. Zijn stem past goed
in Nosounds muziek, maar een song in het Italiaans valt toch wel op in het
geheel. Op de achterkant van ‘Scintilla’ is een nieuw logo van Nosound te zien. Het staat in het groot op hun website en bestaat uit een hart met verbinding naar een oor. Muziek die met het hart, gevoel gemaakt wordt en een streling is voor het oor. Zoiets. Nosound is in bepaalde kringen een gevestigde naam geworden, dat is de
reden dat ze uitgenodigd worden om te spelen op het Starmus Festival (2014)
op Tenerife. Dat festival voor muziek, kunst en wetenschappen wordt elke
twee jaar gehouden. Naast Nosound waren op het festival grootheden als
Steven Hawking en Brian May te vinden. Die laatste niet als Queen-gitarist,
maar als wetenschapper; May is astrofysicus. Aan de muziekzijde kon je er
Rick Wakeman (Yes) en operalegende Katerina Mina tegenkomen. En dan wordt Nosound bijna letterlijk de naam. Er komt pas vijf jaar na
‘Scintilla’ een nieuw album: ‘Allow Yourself’. Kleine wijziging in de band,
er is (weer) een nieuw drummer: Ciro Iavarone. De Chastelaine is present,
net als Pete Morgan (bas op twee tracks) en het ‘Elis Marteinssons String
quartet’. Er zijn niet alleen meer én kortere tracks op dit album, de piano
staat weer meer centraal, net als repeterende motieven, zowel in muziek als
in zang. Het is overwegend een wat rustiger album met een enkele uithaal
hier en daar, zoals ‘Growing in Me’. Erra: "The title Allow Yourself
reflects this need for change, freeing myself from past stories and
influences. The lyrics have also changed, becoming more about hope, the
present, and how to influence it. The writing and sounds are now more
focused and minimal, guitars were left behind in favour of analogue
electronics. Acoustic drums work with drum machines, vocals are more central
and upfront and feature a different approach to singing.” Afgelopen jaar, 2019, was Nosound op tournee en op weg naar een nieuw album. Op Nosound’s website zijn foto’s te zien van de opnames en wordt melding gemaakt van het feit dat het nieuwe album “will be even more experimental and with a wider array of contaminations outside of the rock world”. We wachten maar geduldig af. Wel is duidelijk dat de band gewijzigd is, er is weer een nieuwe – raden? – drummer: Grazio Fabbri. Het is wat me de drummers in Nosound. Ondertussen kwam er een soloalbum van Erra uit; ‘Ends I-VII’ (2019). De
eerste bestellingen ontvingen als extra een gesigneerde kaart bij het album.
Solo, maar wel met Marteinssons kwartet: Elis Marteinssons (viool), Krista
Sverrisdóttir (viool), Nicolaj Nielsen (altviool) en Quynh Lephan (cella).
Op het boekje staat nogal cryptisch geschreven dat het album ‘Ends’ heet,
omdat elke eind een nieuwe start in zich heeft, zowel qua muziek als qua
leven: “This isn’t always easy to accept and it’s something I often struggle
with.” De titel herinnert hem eraan, maar is tevens een bemoediging om door
te gaan. Zo’n opmerking zet wel aan het denken natuurlijk. Welke kant de muziek van Erra of Nosound op gaat is niet te zeggen, maar het is sowieso goed dat muziek in ontwikkeling is en niet stilstaan. Dat houdt muziek levendig en de luisteraars alert. Tot dan kunnen we genieten en is de afwezigheid, de leegte, gevuld met een hele reeks prachtige, sfeervolle, verstilde, heftige en meeslepende muziek. |
||
tekst: Paul Lemmens, april 2020 plaatjes: © Nosound/KScope/Burning Shed/Music Theories Recordings citaten: Nosound website |