![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
---|---|---|---|
![]() |
![]() |
![]() |
Curved Air Als je lucht gaat buigen kom je bij een regenboog |
||
---|---|---|
Curved Air had in 1971 een Top10 hit met ‘Back Street Luv’, maar het was niet bepaald een groep voor singles. Darryl Way en Francis Monkman begonnen de band, maar beide verdwenen na enige tijd. De constante factor in Curved Air bleek zangeres Sonja Kristina; een zangeres die letterlijk steeds meer van zichzelf liet zien. Curved Air is een groep met veel her- en doorstarts. De band bestaat nog steeds, maar de beginperiode, van 1970 tot 1973 is door de aanpak, het nieuwe en de subtiliteit het meest boeiend. Daarna wordt de groep meer en meer een ‘gewone’ rockband. Tijd voor een verhaal, zet de airco maar vast aan.
Eind jaren zestig staat Darryl Way (1948- /viool, piano) op een
elektrische viool te spelen in de koopjeswinkel van Orange. Orange - voluit:
Orange Music Electronic Company - is het gezichtsbepalende merk voor
versterkers en speakers. Hun apparatuur met knaloranje randen was op menig
podium te vinden. Francis Monkman (1949- /keyboards, gitaar) was in dezelfde
winkel en werd gefascineerd door wat hij zag en hoorde. Hij sprak Way aan en
al snel was duidelijk dat hier twee muziekgenoten elkaar getroffen hadden.
Way was student aan het Dartington College en aan The Royal Collage of
Music, Monkman studeerde aan de Royal Academy of Music. De vele
overeenkomsten waren aanleiding tot het beginnen van een band. Ze vragen
Nick Simon (?/piano), Rob Martin (?/bas) en Florian Pilkington-Miksa (1950-
/drums) erbij en noemen de groep: Sisyphus (1969). Een opvallende en weinig
voor de hand liggende naam die komt uit de Griekse mythologie. Sisyphos, de
koning van Korinthe, was een meester in list en bedrog, deed alles wat niet
mocht en werd uiteindelijk veroordeeld om een zwaar rotsblok een steile berg
op te duwen. Dat viel vanaf de top weer naar beneden, waarop hij opnieuw
moest beginnen tot in het oneindige. De uitdrukking: ‘sisyphus-arbeid’ komt
hier ook vandaan: hard werken om daarmee uiteindelijk niets te bereiken,
zinloos werk. Kortom, een vreemde naam voor een groep, maar geschiedkundig
gezien goed gekozen, want het was de basis voor Curved Air en die begon, net
als Sisyphus, telkens weer opnieuw en opnieuw en opnieuw… Met Sisyphus ging het aanvankelijk goed. Er werd veel muziek bedacht,
meestal en mix van klassiek, rock en folk. Veel daarvan zou later op het
eerste album van Curved Air terecht komen. Sisyphus maakte zo’n indruk dat
ze gevraagd werden om live de muziek te verzorgen bij ‘Who the Murderer
Was’, een toneelstuk dat uitgevoerd werd in Notting Hill’s Mercury Theatre.
Rob Martin kreeg last van zijn hand en kon daardoor langere tijd geen basgitaar meer spelen, hij werd vervangen door Ian Eyre (?/basgitaar). Achter de schermen was de lucht flink in beweging, het stormde zelfs. Oprichters Way en Monkman verschilden nogal van mening over de te volgen koers. Van een echte samenwerking was geen sprake meer, ieder voor zich. Dat werd heel duidelijk op het tweede album, simpelweg ‘Second Album’ (1971) genoemd. Als je naar de credits kijkt zie je dat de songs op lp-kant A van Way zijn, met teksten van Kristina-Linwood, die op kant B alleen van Monkman. Monkman wilde een soort epische verhaal schrijven. Dat werd het bijna dertien minuten durende ‘Piece of Mind’. Way en Kristina-Linwood hielden het beknopter. Misschien was het voor Monkman wrang te ontdekken dat hun compositie en single ‘Back Street Luv/Everdance’ (1971) een regelrechte hit werd. Nummer vier in Engeland, maar ook in andere Europese landen. Daardoor verkocht het album ook goed, elfde plek in UK-lp-lijst. Curved Air stond op de muzikale kaart. De tekst van ‘Back Street Luv’ is van Kristina, een waar gebeurd verhaal.
In haar tienertijd sprak ze vaak in achteraf straatjes af met een man. Ze
spijbelde van school om hem te zien, maar hij bleek een destructief figuur.
De ‘vreemde, elektronische geluiden op ‘Second Album’ kwamen van de E.M.S.-synthesizers, een Engels maaksel van Peter Zinovieff. De E.M.S. zou al snel gebruikt worden door Pink Floyd, Tangerine Dream, Klaus Schulze, E.L.P. om er een paar te noemen. Op ‘Second Album’ zorgt Zinovieff hoogstpersoonlijk voor de synthetische geluiden. Door de single en het erop volgende succes trok Curved Air naar het land
der beloften, Amerika. Ze speelden in voorprogramma’s van Jethro Tull en
Free. Het ‘on the road’ zijn ging Pilkington-Miksa niet in zijn koude kleren
zitten. Hij werd ziek en moest voor een periode vervangen worden. Zijn
invaller werd Barry de Souza (?/drums). In deze bezetting werd de groep
opgenomen voor dat toen in mijn ogen en oren beste muziek-tv-programma Beat
Club. Let ook even op de Orange versterkers, oh ja, en die presentatrice
natuurlijk. Ja, ja, jong enzo. De schifting der geesten zette zich door op het derde album:
‘Phantasmagoria’ (1972). Net als op ‘Second Album’ was de oude lp-kant A het
werk van vooral Way en Kristina-Linwood, kant B van Monkman. Kristina
vertelde dat er essentiële verschillen tussen de twee heren. Way, de
gedisciplineerde met een perfect schema, Monkman de man van improvisaties en
toevalligheden. Het zou mooi samen kunnen gaan, maar in praktijk bleek dat
zo lastig dat ze afzonderlijk bleven werken. Daarbij kwam nog dat bijna
iedereen, maar Monkman in het bijzonder, last had van burn-out
verschijnselen. Monkman kon slecht tegen harde geluiden en droeg zelf
oordoppen als hij met de Metro moest. De burnouts, het gebrek aan echt succes, het speelde zo op dat de band er
na ‘Phantasmagoria’ mee ophield. Way begon een eigen band, Wolf, Monkman
dook op in Sky en Pilkington-Mesa werd drummer van Kiki Dee. Bleef over
Sonja Kristina. Ze ging aan de slag als verkoopster en fotomodel, maar de
muziek trok haar het meest. Ze dacht na over een eigen band, maar na het
bespreken van haar plannen hoorde ze van de manager dat zij de naam Curved
Air ‘gewoon’ mocht gebruiken. Dat deed ze inderdaad, zelfs met goedkeuring
van de oude makkers. Door de viool bleef de binding met de vorige versie, maar, eerlijk
gezegd, klonk deze buiging van lucht toch net even anders, veel meer het
accent op rock, dan de mix van rock, klassiek en folk. Kristina: “What I
wanted to do with the band at the time was get more of a rock edge to it,
and Kirby's guitar playing really excited me – he was just really wild. And
Jim was the same way, a very solid rock drummer. Mike and I really wanted to
continue, and it was our manager Clifford Davis who said we would do a
better business continuing to call the band Curved Air. So we kept the name
and followed along the same pattern as before, as a writer's band. Everybody
in the new band contributed material.” De groep bestond niet lang. Al vrij snel werd Jobson gevraagd voor Roxy Music. Gregory en Russell begonnen een eigen band, Stretch. Die hadden een Top20 hit met hun – toen een van mijn favoriete singles ‘Why Did You Do It?’ (1975). De naam ‘Stretch’ komt voor de bekenden met Curved Air bekend voor, het is een van de nummer op het allereerste album ‘Air Conditioning’. Wedgwood ging naar Caravan. Bleef opnieuw over Kristina. Ze had nog wat opnamen liggen voor een nieuw album, maar Warner Bros beëindigde wegens gebrek aan succes het contract. De opnames verhuisden naar de bekende plank, maar kwamen later alsnog, in eerste instantie illegaal, terecht op een album: ‘Lovechild’ (1990). Opnieuw: einde Curved Air. Echter, de belasting dacht daar anders over, er kwam een enorme rekening die betaald moest worden. Noodgedwongen werd Curved Air opnieuw opgezet (1974). Het leek wel een reünie: Kristina, Way, Monkman én Pilkington-Miksa. Enige nieuwe lid was Philip Kohn (?/basgitaar). Curved Air was terug met een drie weken durende tournee door Engeland. Die leverde net genoeg op om de belastingaanslag te betalen. Bijkomend voordeel was dat een verslag van de tournee vastgelegd werd in het eerste live-album van de band: ‘Live’ (1975). Op het album staan ‘successen’ als ‘It Happened Today’; Marie Antoinette’; ‘Back Street Luv’ en ‘Vivaldi’. Voor de fans die alleen bekend waren met het lp-werk was het even schrikken, want wat was er met Sonja’s stem? Ze klonk anders… ruiger, harder, soms zelfs ’over the top’. Later verklaarde ze dat ze net gescheiden was van haar man en alle emoties live eruit gooide. Sommigen vonden dit haar beste versie. Ik mis toch wel het zachte, de subtiliteit en die mooie, donkere ondertoon. Het was trouwens niet alleen de stem die anders was, Kristina manifesteerde zich meer en meer als sekssymbool met steeds minder en vaak weinig verhullende kleding als een tanga en verenpak. Haar recente werk in de London Playboy Club had aan haar vroegere terughoudendheid een eind gemaakt. Na de belastingtournee viel de groep opnieuw uiteen. Dit keer bleven Way en Kristina over. Kristina werd teruggevraagd voor haar oude rol in de musical Hair, maar of dat het nu was? De nieuwe manager, die ook de afgelopen tournee had geregeld, Miles Copeland, wist wel een goede drummer, zijn broer, Stewart (1952- /drums). Die laatste kennen we nu vooral van The Police. Way was voor de reünie bezig met een eigen band, met een nogal wilde naam: Stark Naked and the Car Thieves. Uit die groep had hij bassist Kohn meegenomen, nu kwam ook gitarist Mick Jacques (?/gitaar) in Curved Air. Miles Copeland bleef manager en contracteerde de groep meteen maar voor zijn eigen BTM Records. Deze versie van Curved Air deed een succesvolle tournee. Tijd voor een album dan maar? Dat werd dan: ‘Midnight Wire’ (1975). Bassist Kohn blijkt vertrokken,
zijn plek werd ingevuld door John Perry, een gastmuzikant, bekend van
Caravan en Quantum Jump, de groep met Rupert Hine. Tweede gast op het album
is Peter Wood (keyboards). Wood zouden we nu kunnen kennen als medeschrijver
van Al Stewart’s hitsingle ‘In the Year of the Cat’ (1976). Een onverwachte
bijdrage is die van de blinde gitarist José Feliciano. Je voelt het gezien de moeilijkheidsgraad al aankomen, het gaat voor de zoveelste keer niet goed. Het rommelt en rammelt, bovendien kan BTM niet voldoende geld in de groep kan steken. Maar volgens contract moet er nog wel een album afgeleverd worden: ‘Airborne’ (1976). Het is een album met Way, Reeves, Copeland, Jacques en Kristina, aangevuld met een zestal gastmusici: Robin Lumley (piano/Brand X); Alan Skidmore (sax/o.a. Soft Machine); Henry Lowther (trompet/Mike Westbrook; Manfred Mann; Keef Hartley); Frank Ricotti (congas); Jack Emblow (accordeon) en Bob Sargeant (orgel). De meeste composities zijn van Way, maar ook de rest van de band draagt nu bij. Ondanks het gerommel is het een sterk album, “onderschat”, is zo’n beetje de mening van de critici. Maar als je dit nu vergelijkt met de oudere albums is deze Curved Air een andere band. Op de cd-versie staat een gepast bonusnummer: ‘Baby Please Don’t Go’. Het was, met op de B-kant, Broken Lady’ (1976) de laatste single. De titels spreken voor zich toch? Na het album valt de groep opnieuw en nu definitief uit elkaar. Way gaat, net als Kristina, solo. Way speelt in groepen als Jethro Tull, Gong en met Marianne Faithfull. Kristina gaat solo als Sonja Kristina’s Escape. Copeland vertrekt om met Gordon Sumner en Andy Summers The Police te beginnen. De net uit Greenslade als basgitarist aangetrokken Tony Reeves (1943- /basgitaar) gaat samen met drummer Jacques naar Big Chief. Vier jaar na ‘Airborne’ komt er een kleine toegift in de vorm van ‘Lovechild’ (1990). Het is een studioalbum met resttracks, stukken die al opgenomen waren na de reünie, maar toen op de plank gelegd waren en stukken van de meest recente groep. Het is in die zin een verzamelalbum met uiteenlopende musici als Jobson, Pilkington-Miksa, Wedgwood, Gregory en minder prominenten als Thordur Arnason (gitaar), Jim Russell (drums) en John O’Hara (keyboards). Eigenlijk was ‘Love Child’ een bootleg, want niemand had toestemming gegeven het uit te brengen, niemand profiteerde ervan en niemand kreeg betaald. In 2011 kocht Repertoire Records de rechten van Warner Bros en bracht het album, nu met toestemming en de gebruikelijke vergoeding, opnieuw uit, maar alleen op cd. Love Child’ maakt de cirkel rond, zelfs het hoesontwerp is identiek aan dat van het eerste album, de voor- en achterzijde van de hoes ‘Air Conditioning’ over elkaar geprojecteerd als het ware. Mijn verhaal over Curved Air houdt met deze afronding hier op. De band
uiteindelijk niet. In 1988 is er een korte tournee onder de naam Curved Air,
met daarin alleen Way en Kristina als ex-leden. In 1995 verschijnt ‘Live at
the BBC’ met opnames uit diverse periodes van de groep. ‘Alive 90’ is een
verslag van een reünie-concert op 23 september 1990 met de meeste leden,
Kristina, Way, Monkman en Pilkington-Mesa, van het eerste uur. De liedjes
zijn bekend en komen zonder uitzondering van de eerste drie albums. Een
andere reeks concerten met Monkman, Pilkington-Miksa en Martin werden
uitgebracht als een Monkman soloalbum. |
||
tekst: Paul Lemmens, januari
2021 plaatjes: © Warner Bros/RCA Victor/Deram/Repertoire Records/Esoteric Records |