![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
---|---|---|---|
![]() |
![]() |
![]() |
Curved
Air Als je lucht gaat buigen kom je bij een regenboog |
||
---|---|---|
Curved Air had in 1971 een Top10 hit met ‘Back Street Luv’, maar het was niet bepaald een groep voor singles. Darryl Way en Francis Monkman begonnen de band, maar beide verdwenen na enige tijd. De constante factor in Curved Air bleek zangeres Sonja Kristina; een zangeres die letterlijk steeds meer van zichzelf liet zien. Curved Air is een groep met veel her- en doorstarts. De band bestaat nog steeds, maar de beginperiode, van 1970 tot 1973 is door de aanpak, het nieuwe en de subtiliteit het meest boeiend. Daarna wordt de groep meer en meer een ‘gewone’ rockband. Tijd voor een verhaal, zet de airco maar vast aan. Eind jaren zestig staat Darryl Way (1948- /viool, piano) op een
elektrische viool te spelen in de koopjeswinkel van Orange. Orange
- voluit: Orange Music Electronic Company - is het
gezichtsbepalende merk voor versterkers en speakers. Hun
apparatuur met knaloranje randen was op menig podium te vinden.
Francis Monkman (1949- /keyboards, gitaar) was in dezelfde winkel
en werd gefascineerd door wat hij zag en hoorde. Hij sprak Way aan
en al snel was duidelijk dat hier twee muziekgenoten elkaar
getroffen hadden. Way was student aan het Dartington College en
aan The Royal Collage of Music, Monkman studeerde aan de Royal
Academy of Music. De vele overeenkomsten waren aanleiding tot het
beginnen van een band. Ze vragen Nick Simon (?/piano), Rob Martin
(?/bas) en Florian Pilkington-Miksa (1950- /drums) erbij en noemen
de groep: Sisyphus (1969). Een opvallende en weinig voor de hand
liggende naam die komt uit de Griekse mythologie. Sisyphos, de
koning van Korinthe, was een meester in list en bedrog, deed alles
wat niet mocht en werd uiteindelijk veroordeeld om een zwaar
rotsblok een steile berg op te duwen. Dat viel vanaf de top weer
naar beneden, waarop hij opnieuw moest beginnen tot in het
oneindige. De uitdrukking: ‘sisyphus-arbeid’ komt hier ook
vandaan: hard werken om daarmee uiteindelijk niets te bereiken,
zinloos werk. Kortom, een vreemde naam voor een groep, maar
geschiedkundig gezien goed gekozen, want het was de basis voor
Curved Air en die begon, net als Sisyphus, telkens weer opnieuw en
opnieuw en opnieuw… Met Sisyphus ging het aanvankelijk goed. Er werd veel muziek
bedacht, meestal en mix van klassiek, rock en folk. Veel daarvan
zou later op het eerste album van Curved Air terecht komen.
Sisyphus maakte zo’n indruk dat ze gevraagd werden om live de
muziek te verzorgen bij ‘Who the Murderer Was’, een toneelstuk dat
uitgevoerd werd in Notting Hill’s Mercury Theatre. Rob Martin kreeg last van zijn hand en kon daardoor langere tijd geen basgitaar meer spelen, hij werd vervangen door Ian Eyre (?/basgitaar). Achter de schermen was de lucht flink in beweging, het stormde zelfs. Oprichters Way en Monkman verschilden nogal van mening over de te volgen koers. Van een echte samenwerking was geen sprake meer, ieder voor zich. Dat werd heel duidelijk op het tweede album, simpelweg ‘Second Album’ (1971) genoemd. Als je naar de credits kijkt zie je dat de songs op lp-kant A van Way zijn, met teksten van Kristina-Linwood, die op kant B alleen van Monkman. Monkman wilde een soort epische verhaal schrijven. Dat werd het bijna dertien minuten durende ‘Piece of Mind’. Way en Kristina-Linwood hielden het beknopter. Misschien was het voor Monkman wrang te ontdekken dat hun compositie en single ‘Back Street Luv/Everdance’ (1971) een regelrechte hit werd. Nummer vier in Engeland, maar ook in andere Europese landen. Daardoor verkocht het album ook goed, elfde plek in UK-lp-lijst. Curved Air stond op de muzikale kaart. De tekst van ‘Back Street Luv’ is van Kristina, een waar gebeurd
verhaal. In haar tienertijd sprak ze vaak in achteraf straatjes af
met een man. Ze spijbelde van school om hem te zien, maar hij
bleek een destructief figuur. De ‘vreemde, elektronische geluiden op ‘Second Album’ kwamen van de E.M.S.-synthesizers, een Engels maaksel van Peter Zinovieff. De E.M.S. zou al snel gebruikt worden door Pink Floyd, Tangerine Dream, Klaus Schulze, E.L.P. om er een paar te noemen. Op ‘Second Album’ zorgt Zinovieff hoogstpersoonlijk voor de synthetische geluiden. Door de single en het erop volgende succes trok Curved Air naar
het land der beloften, Amerika. Ze speelden in voorprogramma’s van
Jethro Tull en Free. Het ‘on the road’ zijn ging Pilkington-Miksa
niet in zijn koude kleren zitten. Hij werd ziek en moest voor een
periode vervangen worden. Zijn invaller werd Barry de Souza
(?/drums). In deze bezetting werd de groep opgenomen voor dat toen
in mijn ogen en oren beste muziek-tv-programma Beat Club. Let ook
even op de Orange versterkers, oh ja, en die presentatrice
natuurlijk. Ja, ja, jong enzo. De schifting der geesten zette zich door op het derde album:
‘Phantasmagoria’ (1972). Net als op ‘Second Album’ was de oude
lp-kant A het werk van vooral Way en Kristina-Linwood, kant B van
Monkman. Kristina vertelde dat er essentiële verschillen tussen de
twee heren. Way, de gedisciplineerde met een perfect schema,
Monkman de man van improvisaties en toevalligheden. Het zou mooi
samen kunnen gaan, maar in praktijk bleek dat zo lastig dat ze
afzonderlijk bleven werken. Daarbij kwam nog dat bijna iedereen,
maar Monkman in het bijzonder, last had van burn-out
verschijnselen. Monkman kon slecht tegen harde geluiden en droeg
zelf oordoppen als hij met de Metro moest. De burnouts, het gebrek aan echt succes, het speelde zo op dat de
band er na ‘Phantasmagoria’ mee ophield. Way begon een eigen band,
Wolf, Monkman dook op in Sky en Pilkington-Mesa werd drummer van
Kiki Dee. Bleef over Sonja Kristina. Ze ging aan de slag als
verkoopster en fotomodel, maar de muziek trok haar het meest. Ze
dacht na over een eigen band, maar na het bespreken van haar
plannen hoorde ze van de manager dat zij de naam Curved Air
‘gewoon’ mocht gebruiken. Dat deed ze inderdaad, zelfs met
goedkeuring van de oude makkers. Door de viool bleef de binding met de vorige versie, maar,
eerlijk gezegd, klonk deze buiging van lucht toch net even anders,
veel meer het accent op rock, dan de mix van rock, klassiek en
folk. Kristina: “What I wanted to do with the band at the time was
get more of a rock edge to it, and Kirby's guitar playing really
excited me – he was just really wild. And Jim was the same way, a
very solid rock drummer. Mike and I really wanted to continue, and
it was our manager Clifford Davis who said we would do a better
business continuing to call the band Curved Air. So we kept the
name and followed along the same pattern as before, as a writer's
band. Everybody in the new band contributed material.” De groep bestond niet lang. Al vrij snel werd Jobson gevraagd voor Roxy Music. Gregory en Russell begonnen een eigen band, Stretch. Die hadden een Top20 hit met hun – toen een van mijn favoriete singles ‘Why Did You Do It?’ (1975). De naam ‘Stretch’ komt voor de bekenden met Curved Air bekend voor, het is een van de nummer op het allereerste album ‘Air Conditioning’. Wedgwood ging naar Caravan. Bleef opnieuw over Kristina. Ze had nog wat opnamen liggen voor een nieuw album, maar Warner Bros beëindigde wegens gebrek aan succes het contract. De opnames verhuisden naar de bekende plank, maar kwamen later alsnog, in eerste instantie illegaal, terecht op een album: ‘Lovechild’ (1990). Opnieuw: einde Curved Air. Echter, de belasting dacht daar anders over, er kwam een enorme rekening die betaald moest worden. Noodgedwongen werd Curved Air opnieuw opgezet (1974). Het leek wel een reünie: Kristina, Way, Monkman én Pilkington-Miksa. Enige nieuwe lid was Philip Kohn (?/basgitaar). Curved Air was terug met een drie weken durende tournee door Engeland. Die leverde net genoeg op om de belastingaanslag te betalen. Bijkomend voordeel was dat een verslag van de tournee vastgelegd werd in het eerste live-album van de band: ‘Live’ (1975). Op het album staan ‘successen’ als ‘It Happened Today’; Marie Antoinette’; ‘Back Street Luv’ en ‘Vivaldi’. Voor de fans die alleen bekend waren met het lp-werk was het even schrikken, want wat was er met Sonja’s stem? Ze klonk anders… ruiger, harder, soms zelfs ’over the top’. Later verklaarde ze dat ze net gescheiden was van haar man en alle emoties live eruit gooide. Sommigen vonden dit haar beste versie. Ik mis toch wel het zachte, de subtiliteit en die mooie, donkere ondertoon. Het was trouwens niet alleen de stem die anders was, Kristina manifesteerde zich meer en meer als sekssymbool met steeds minder en vaak weinig verhullende kleding als een tanga en verenpak. Haar recente werk in de London Playboy Club had aan haar vroegere terughoudendheid een eind gemaakt. Na de belastingtournee viel de groep opnieuw uiteen. Dit keer bleven Way en Kristina over. Kristina werd teruggevraagd voor haar oude rol in de musical Hair, maar of dat het nu was? De nieuwe manager, die ook de afgelopen tournee had geregeld, Miles Copeland, wist wel een goede drummer, zijn broer, Stewart (1952- /drums). Die laatste kennen we nu vooral van The Police. Way was voor de reünie bezig met een eigen band, met een nogal wilde naam: Stark Naked and the Car Thieves. Uit die groep had hij bassist Kohn meegenomen, nu kwam ook gitarist Mick Jacques (?/gitaar) in Curved Air. Miles Copeland bleef manager en contracteerde de groep meteen maar voor zijn eigen BTM Records. Deze versie van Curved Air deed een succesvolle tournee. Tijd voor een album dan maar? Dat werd dan: ‘Midnight Wire’ (1975). Bassist Kohn blijkt
vertrokken, zijn plek werd ingevuld door John Perry, een
gastmuzikant, bekend van Caravan en Quantum Jump, de groep met
Rupert Hine. Tweede gast op het album is Peter Wood (keyboards).
Wood zouden we nu kunnen kennen als medeschrijver van Al Stewart’s
hitsingle ‘In the Year of the Cat’ (1976). Een onverwachte
bijdrage is die van de blinde gitarist José Feliciano. Je voelt het gezien de moeilijkheidsgraad al aankomen, het gaat voor de zoveelste keer niet goed. Het rommelt en rammelt, bovendien kan BTM niet voldoende geld in de groep kan steken. Maar volgens contract moet er nog wel een album afgeleverd worden: ‘Airborne’ (1976). Het is een album met Way, Reeves, Copeland, Jacques en Kristina, aangevuld met een zestal gastmusici: Robin Lumley (piano/Brand X); Alan Skidmore (sax/o.a. Soft Machine); Henry Lowther (trompet/Mike Westbrook; Manfred Mann; Keef Hartley); Frank Ricotti (congas); Jack Emblow (accordeon) en Bob Sargeant (orgel). De meeste composities zijn van Way, maar ook de rest van de band draagt nu bij. Ondanks het gerommel is het een sterk album, “onderschat”, is zo’n beetje de mening van de critici. Maar als je dit nu vergelijkt met de oudere albums is deze Curved Air een andere band. Op de cd-versie staat een gepast bonusnummer: ‘Baby Please Don’t Go’. Het was, met op de B-kant, Broken Lady’ (1976) de laatste single. De titels spreken voor zich toch? Na het album valt de groep opnieuw en nu definitief uit elkaar. Way gaat, net als Kristina, solo. Way speelt in groepen als Jethro Tull, Gong en met Marianne Faithfull. Kristina gaat solo als Sonja Kristina’s Escape. Copeland vertrekt om met Gordon Sumner en Andy Summers The Police te beginnen. De net uit Greenslade als basgitarist aangetrokken Tony Reeves (1943- /basgitaar) gaat samen met drummer Jacques naar Big Chief. Vier jaar na ‘Airborne’ komt er een kleine toegift in de vorm van ‘Lovechild’ (1990). Het is een studioalbum met resttracks, stukken die al opgenomen waren na de reünie, maar toen op de plank gelegd waren en stukken van de meest recente groep. Het is in die zin een verzamelalbum met uiteenlopende musici als Jobson, Pilkington-Miksa, Wedgwood, Gregory en minder prominenten als Thordur Arnason (gitaar), Jim Russell (drums) en John O’Hara (keyboards). Eigenlijk was ‘Love Child’ een bootleg, want niemand had toestemming gegeven het uit te brengen, niemand profiteerde ervan en niemand kreeg betaald. In 2011 kocht Repertoire Records de rechten van Warner Bros en bracht het album, nu met toestemming en de gebruikelijke vergoeding, opnieuw uit, maar alleen op cd. Love Child’ maakt de cirkel rond, zelfs het hoesontwerp is identiek aan dat van het eerste album, de voor- en achterzijde van de hoes ‘Air Conditioning’ over elkaar geprojecteerd als het ware. Mijn verhaal over Curved Air houdt met deze afronding hier op. De
band uiteindelijk niet. In 1988 is er een korte tournee onder de
naam Curved Air, met daarin alleen Way en Kristina als ex-leden.
In 1995 verschijnt ‘Live at the BBC’ met opnames uit diverse
periodes van de groep. ‘Alive 90’ is een verslag van een
reünie-concert op 23 september 1990 met de meeste leden, Kristina,
Way, Monkman en Pilkington-Mesa, van het eerste uur. De liedjes
zijn bekend en komen zonder uitzondering van de eerste drie
albums. Een andere reeks concerten met Monkman, Pilkington-Miksa
en Martin werden uitgebracht als een Monkman soloalbum. |
||
tekst: Paul Lemmens,
januari 2021 afbeeldingen: © Warner Bros/RCA Victor/Deram/Repertoire Records/Esoteric Records |