13
maart 2014
officiële release - 99
2014 / 2017 cd-versie
1. Carved in the Rock (intro)
2. Inca Roads
3. Penguin in Bondage
4. T'Mershi Duween
5. Dog Breath Variations/Uncle Meat
6. RDNZL
7. Village of the Sun
8. Echidna's Arf (of you)
9. Don't You Ever Wash That Thing?
10. Cheepnis - percussion
11. Cheepnis
12. Dupree's Paradise
13. King Kong/Chunga's Revenge/Mr. Green Genes
------------------------------------------------------------
Frank Zappa: lead guitar, vocals
Napoleon Murphy Brock: tenor sax,
flute, vocals
George Duke: keyboards, vocals
Bruce Fowler: trombone
Tom Fowler: bass
Ralph Humphrey: drums
Chester Thompson: drums
Ruth Underwood: percussion
------------------------------------------------------------
Special Thanks to Sherwin Tilton for giving us all
the photos he took of FZ & The Roxy
Performances. Unfortunately they are MIA. Should
they be delivered into our hands, we will gratefully
accept them, no questions asked.
|
In Memory Lane: Zappa
& the Mothers speelden drie dagen, 8-9-10 december
1973 in het Roxy Theatre, Los Angeles. De bedoeling was
een film te maken. We kennen allemaal de geduchte lp/cd
Roxy met een stukje Elsewhere uit het hoofd natuurlijk.
Valt er nog iets aan toe te voegen?
Het verhaal van Roxy by Proxy is er een vol onverwachte
wendingen. Er was ooit een mededeling op het net dat wij,
de fans, voor duizend dollar, de rechten konden kopen om
het schijfje zelf te distribueren en om er zo ook nog iets
aan over te houden. De feitelijke insteek was een soort
prefinanciering van het project. Dat mislukte, misschien
niet eens door vertrouwen, maar niet iedere fan (het
bleken er na afloop 28) heeft zo duizend dollar ter
beschikking. Daarna was het erg lang stil, totdat er vorig
jaar een bericht op de Zappa-site kwam dat de cd ‘gewoon’
eind september 2013 uitgebracht zou worden. Daarna werd
het weer stil en zagen we de datum wekelijks verschuiven.
Dat is trouwens niet ongebruikelijk in de muziekbizz en
zeker niet bij Zappa. Nu, eind maart 2014, is de Roxy by
Proxy cd echt verschenen.
Bij de eerste blik in het boekje verbaasde ik mij over de
geringe hoeveelheid foto’s. Kijk eens naar de binnenzijde
van Roxy & Elsewhere? Zat foto’s, maar in het huidige
boekje is in de kleine lettertjes te lezen: ‘they are
MIA’. MIA betekent ‘missing in action’, oftewel kwijt. Wat
er ook niet in staat is wat er nu op de cd staat. Ik
bedoel van welke van de drie of vier avonden zijn deze
liedjes nu? En zijn ze van één avond of van meerdere? Bij
elke nieuwe release wordt één vraag beantwoord, maar
ontstaan er meteen tien nieuwe...
Wat er gelukkig wel in zit is in het dicht beschreven
boekwerkje een uitleg van Ruth Underwood. Ze haalt
herinneringen op aan de tijd in Roxy en nog wel meer ook
en blijkt vol lof over de medebendeleden. Haar
openingstekst is meteen een echte binnenkomer: “I didn’t
like the cd (deze dus) very much and honestly didn’t think
it was up to FZ’s standards.” Ze legt nog uit waarom en
daar zitten we dan. De cd schalt door de kamer en
eigenlijk is het dus niet op niveau... Ze heeft wel een
punt, wel twee overigens, zoals Zappa later vertelt
tijdens het concert aan de argeloze luisteraar.
Roxy & Elsewhere is niet voor niets zo gemaakt; ook
toen had Mr. Z. de beschikking over deze liedjes, maar
koos daar niet voor. Maar, als je het boekje goed leest,
lezen we dat hij toenmalig topkok met mixer - Bob Stone -
aan het werk zette met het restafval; in 1987! Misschien
destijds al met het vage plan dat alsnog toch uit te
brengen? We kunnen het niet meer vragen, maar die mix is
hier nu gebruikt. Weliswaar opgepoetst in 2011(!) met
audio mekaniek, maar ook dat is een geest van de tijd. De
mixer werkte soms niet heel goed, solo’s verdwijnen in het
groepsgeweld en het geluid is weliswaar helder, maar heeft
niet de warmte van Roxy & Elsewhere. Verder leren we
van Ruth dat sommige liedjes nog prematuur zijn, dat Ralph
de drummer is van de moeilijkere maatsoorten, dat Tom een
geweldige bassist is (dát had ik ook al eens opgeworpen),
dat Napoleon en Chester net nieuw waren (drie maanden),
dat Napoleon soms nog wat fouten in de tekst maakte, dat
Chester vooral als ritmebox gebruikt werd, dat ze Bruce
eigenlijk nooit hoorde tijdens de concerten, dat George
geweldig was, dat Frank geweldig was, dat zij zelf
kritisch was en af en toe haar partijen maar makkelijk
hield om niet over de kabels en tape te hoeven struikelen
en voorts dat Ralph heel goed was in gym, omdat hij
tijdens een passage onder de marimba moest doorduiken om
in de percussiesectie te komen om een partijtje mee te
slaan en via de zelfde weg – op tijd! – moest terugkeren
op zijn drumstoel. Mijn waardering voor heer Humphrey
steeg met deze uitleg tot een hoogtepunt!
Audiotime folks! Zappa begint met een komisch wiebelende
preambule, tevens een mini-sound-check leren we, en
vertelt op verzoek waar Ian uithangt, maar dat slechts na
wat hulp, want hij weet het niet echt. George opent met
een duidelijk bezopen theatraal jazzy Inca Roads in slow
motion, maar kan zijn lachen bijna niet inhouden. Na een
kleine muzikale brug van Ruth bedankt George haar “Thank
you Honey!” Ruth raakt daarvan zo opgewonden dat haar
tepels rechtop gaan staan. Dat ontgaat de Kapelmeister met
zijn scherpe ogen ook niet en natuurlijk wil hij daar
iedereen van op de hoogte stellen. De stap van tepels naar
pervers en een vastgebonden pinguïnvrouw is niet heel
groot. Vergeleken met de Pinguïn van Roxy & Elsewhere
is deze een stuk tammer.
T’Mershi Duween behoort inmiddels tot Finse bongo-folklore
en wordt snel en strak gespeeld met veel percussie. Dat
geldt voor de hele Roxy by Proxy overigens, iets dat Ruth
toch maar mooi voor elkaar kreeg. Het zullen haar
Mammalian Protruberances wel geweest zijn.
Back to the Sixties met wat nostalgische liedjes: Uncle
Meat en Dog Breath. Van Ruth steken we op dat Dog Breath
een stuk gecompliceerder is om te spelen. Allebei prachtig
en zonder veel flauwekul en uitweidingen gespeeld. RDNZL
is prachtig, altijd al. Wat opvalt is dat er weinig
gitaarsolo’s zijn. Als ze er zijn, zijn ze kort en
nauwelijks ‘vlammend’. Denk dan eens aan die op Roxy &
Elsewhere, die zetten zelfs de duivel in brand! George
Duke neemt vooral de meeste soloruimte in.
Village of the Sun is Zappa’s verkapte love-song, ditmaal
opgedragen aan John en Nellie Wilson (wie zijn dit
eigenlijk?) Maar hij had wel meer lovesongs, want Zappa
was diep in zijn hart een liefhebber van doowop en dat
zijn échte liefdesliedjes hebben we geleerd.
Echidna’s gecompliceerde wasserij wordt uitstekend
gespeeld, maar komt een beetje over als een exercitie en
niet zoals de veel spontanere versie van Roxy &
Elsewhere. Het leidt hier wel tot de meest bijzondere
track: Cheepnis – Percussie; alleen de percussie dus;
basics only. Luid gejuich van het publiek aan het eind,
maar dan legt de baas uit ‘You’ve all been fooled’. Het
was prachtig zo. De 'extra saus bij?' had al niet meer
gehoeven.
Het Paradijs van Dupree - het langste nummer - opent haar
poorten zodat iedereen even kan soleren. De Duke begint en
speelt het halve nummer solistisch. Napoleon laat horen
dat hij zijn Roland Kirk kent. Dan volgt er iets
vreselijks, Adam en Eva spreken er op hun paradijselijk
eiland in hun blootje nog schande van: een bassolo! Niet
iedereen heet Jaco Pastorius immers, die kon een echte
bassolo geven, por dios, daar kreeg je pas rillingen van
of het zweet brak je uit. Helaas grijpt Fowler naar een
complex lijkend riedeltje uit een ander liedje, dat van de
minitandenzijdedraad en gooit daarmee zijn eigen
ranch-glazen in. Zappa speelt als goedmakertje zijn eerste
wat langere gitaarsolo, maar die komt nog niet echt van de
grond ondanks driftig trappen op het wahwah-pedaal. De
toegift en tevens afsluiter is een medley van King Kong,
Chunga’s Revenge en Mr. Green Genes. Prachtig! Let it
flow! Ruth moet opschieten om achter haar set te geraken,
maar dan bereiken we wel het absolute hoogtepunt van deze
cd. De vaart gaat erin en meteen begrijp ik wat Roxy &
Elsewhere zo sterk maakte en deze minder: bij de toegift
zit het erop, maar dan gaat de band eindelijk helemaal los
en dat merk je, dat voel je, dit vibreert, trilt en
bezorgde mij ook opstaande tepels van opwinding. Blijkbaar
was er na dit concert nog wel het een en ander te schaven
dacht heer Z.
Conclusie: een goed gespeelde set (?), maar wat minder
coherent en omverwerpend dan Roxy & Elsewhere. Ondanks
dat ben ik toch blij met het plaatje en draai ik het
graag, je kunt nooit genoeg Zappa in huis hebben bij
onverwachte gasten tenslotte. Dank Ruth en dank Ralph!
|