20
november 2015
officiële release - 101
2015 cd-versie
disc 1
1. Overture
2. Went on the Road
3. Centerville
4. This Town is a Sealed Tuna Sandwich
5. The Restaurant Scene
6. Touring can Make You Crazy
7. What's the Name of Your Group?
8. Can I Help You With This Dummy?
9. The Pleated Gazelle
disc 2
1. I'm Stealing the Room
2. Shove It Right In
3. Penis Dimension
4. Strictly Genteel
------------------------------------------------------------
The Performers:
Esa-Pekka Salonen: conductor
Los Angeles Philharmonic
Los Angeles Master Chorale
with:
Ian Underwood: keyboards and
electric alto sax
Randy Kerber: keyboards and
Hammond organ
Joe Travers: drums
Scott Thunes: electric bass
Jamie Kime: electric guitar
The Cast:
Jeff Taylor: Larry the Dwarf
Michael des Barres: Rance
Matt Marks: Mark
Zach Villa: Howie
Rich Fulcher: Lonesome Cowboy Burt
Hila Plitman: soprano solo
Morris Robinson: bass solo
Joel David Moore: Frank
Joe Fria: Jeff
Ann Cusack: Donovan/The Good
Conscience
Alan Ruck: Ginger/The Bad
Conscience
Diva Zappa: Janet
Sheila Vand: Lucy
------------------------------------------------------------
Live At Walt Disney Concert Hall - 23 oktober 2013
------------------------------------------------------------
Misdruk: 'The Pleated Gazelle' is track 9 op disc
one en niet track 1 op disc 2.
|
Op 200 Motels – the
suites moesten we ongeveer vijftien jaar wachten. Iedereen
had verwacht, zeker na de toezegging van Gail Zappa, dat
de uitvoering in Amsterdam, Carré, 2000, op cd zou
verschijnen. Meningsverschillen en andere voor ons minder
belangrijke zaken zorgden ervoor dat dát niet doorging.
Jammer, want in de zaal zittend hadden wij allemaal het
idee bij iets bijzonders aanwezig te zijn geweest.
200 Motels – the suites is muziek van de gelijknamige film
als apart muziekstuk, niet 'gestuurd' door de film. Wij
weten, door de versies Amsterdam, dat er dan iets heel
anders komt, andere muziek, andere volgorde ook.
Information: “The music is not in the same order as
in the movie. Some of this music is in the movie. Some
of this music is not in the movie. Some of the music
that’s in the movie is not on the album. Some of the
music that was written for the movie is not in the movie
or the album.”
Dat is de tekst in de binnenhoes van 200 Motels, de
dubbelelpee uit 1971. En met het kleine denkraam van toen
heb je daar allerlei ideeën over, maar uiteindelijk blijkt
hier net als overal en altijd tijdsdruk en geld een
cruciale rol te hebben gespeeld. Wat overblijft is de
gedachte: ‘wanneer horen we dan de rest? Of gaan we die
überhaupt nog wel horen?’ De eerste keer dat we die gingen
horen, maar geheel in stijl met het citaat hierboven, was
in 2000 in Carré, Amsterdam. Onder leiding van Jurjen
Hempel werd daar 200 Motels uitgevoerd als nooit te voren.
Wat een privilege. We zaten te genieten in de zaal en
achteraf ging al snel het gerucht dat dit concert op cd
zou verschijnen. Mooi niet. Daarna trad er een langdurige
stilte in, maar dat zijn we gewend.
Niet helemaal onverwacht, tenminste als je een beetje
volgt wat er aan het Zappa-front gebeurt, kwam de
aankondiging van een speciale uitvoering van 200 Motels
door het LA Philharmonic onder leiding van Esa-Pekka
Salonen in Walt Disney Concert Hall. Hahaha dat is nog
eens een act voor Disney, zo zat ik mij te verkneukelen.
Met medewerking van enkele gasten, waaronder dochter Diva
(die van de hoes en de hotelsleutels), keldergeest Joe
Travers, Scott Thunes (de bassist van de laatste toer van
de laatste band die je nooit gehoord hebt) en coryfee Ian
Underwood. Hoera! Die laatste was mij meer dan welkom. Ian
had immers, als enige(!), ook op de originele 200 Motels
gespeeld en wist indertijd meer van de rechterhand van
Zappa dan hij het zelf wist. Het hele Disney-concert zou
worden opgenomen, met bij elk instrument een microfoon. Ik
wist genoeg: dit wordt straks dan dé plaat.
200 Motels – the suites, is totaal anders dan 200 Motels
uit 1971. Ja, er zijn herkenbare passages, maar de
volgorde is anders en er is veel nieuw materiaal. De
opnamekwaliteit is duidelijk anders, de suites dreunen,
vooral het slagwerk, door mijn huis. De 200 Motels
cd-versie uit 1997 is al een stuk beter dan de lp, maar
dit slaat alles.
Zappa was nog relatief jong voor een zelflerende componist
toen hij 200 Motels schreef. Je hoort dan ook allerlei
invloeden, van Varèse tot Stravinsky, van Cage tot Webern
tot Carter. Hij is op dat moment een duidelijk nog niet
volgroeide componist. Maar dat zeg ik met de oren van nu.
In 1971 was ik diep onder de indruk en prees de plaat bij
iedereen aan – met weinig succes overigens - als het
ultieme Zappa-werk. Het belang ervan drong bij velen pas
vele jaren later door of helemaal nooit.
Zoals gezegd is de volgorde, vergeleken met die van de
oude lp, helemaal omgegooid. Gail heeft haar best gedaan
de uitgave samen te stellen zoals manlief het voor oren
had. Het is overigens haar laatste bijdrage voor ze
overleed. Nu moet ik zeggen dat 200 Motels allesbehalve
een logisch verhaal is/was en de versies die we kennen net
zo absurd zijn als Zappa’s theater het belooft, maar ‘The
Suites’ zijn voor wat dat betreft logischer in opbouw: de
band gaat op tournee, beland in een achterafdorp waar niks
te doen is en gooit dan alle frustraties van het toeren,
het weg zijn van de geliefden thuis en de open haard op de
bühne. Tussendoor krijgen we nog een les seksuele
opvoeding – alles behalve een mondvol is verspild – en
belanden we in de finale.
Wat we in deze opera – ja, tegenwoordig is het een opera
(logica: klassieke muziek+zang=opera), te horen krijgen is
vooral het modern-klassieke deel met incidenteel een
bandachtigs. Het is geen band namelijk, maar een
samenstelling van loslopende - en gepensioneerde
studiomuzikanten. Enerzijds is dat een prima keus, immers
de opzet van het hele spektakel was voor ‘groot’ orkest
met aangevulde band-elementen. Wel mis ik Zappa’s gitaar
en sommige rock-uitspattingen, bijvoorbeeld in het nu
afwezige tweede deel van Strictly Genteel. Dat was altijd
even lekker meeswingen en op adem komen na de ‘zware’
muziek van oude lp kantje vier, maar aan de andere kant
kun je dat niet vragen en is het onrealistisch. De
afwezige gitaar brengt mij wel tot de vraag: waar is
Dweezil? De troonopvolger is niet in beeld én geluid. Hij
had van mij best even zijn magic fingers mogen laten
bewegen.
Het on-the-road-verhaal anno 2013 wordt verteld door
allerlei ‘napraters’ en die doen dat in eigen stijl en
inbreng uitstekend. Af en toe meende ik zelfs de echte
stem van The Phlorescent Leech te horen en niet diens
schaduw. Wonderlijk hoe stemmen op elkaar kunnen lijken.
Alles is prima gedaan, de koren, de zangpartijen, etc. Een
dikke pluim voor heer Salonen en diens kompanen. De gein
tussendoor in de storm van serieuziteit komt van de op de
hoes in kleur weergegeven ‘cast’. Zo blijft het orkest in
het kamp, zoals dat voorzien was in het verleden. Gelukkig
hoeven ze nu in ‘het niet besmeurde pak’. Als je goed
kijkt zei je op de foto in het boekje heer Underwood, heer
Thunes en heer Travers met hun 200 Motels shirtjes aan.
Wie Randy Kerber (keyboards) en Jamie Kime (gitaar) zijn
weet ik niet, maar ze zitten ook in de cirkel voor de
dirigent als medebendeleden.
De cd’s zijn niet ingedeeld volgens het boekje of he
boekje volgt de cd’s niet, maar dat is bijzaak. The
Pleated Gazelle – eerst heette die nog ‘I Have Seen the
Pleated Gazelle’ sluit cd1 af en dan mogen we aan de trip
van disc twee. Rip of some more ashtrays! En met een
uitgedunde finale kunnen we na vijfenveertig jaar weer een
boek sluiten en de cd op gepaste plek in de kast zetten.
Daarmee is een eind gekomen aan een lang verhaal, met veel
verhitte discussies, rechtenkwesties en dat soort creatief
belemmerende factoren.
‘Some of the situations described in the (song) texts
are real. Some of them are not so real. You decide!
|