Example
Wolfgang Riechmann
Wunderbar is 't leven



Wunderbar. Het is de eerste en enige cd van Wolfgang Riechmann (Düsseldorf 1947-1978), hij werd slechts 31 jaar. De plaat heeft hij zelf nooit kunnen zien of horen, omdat hij door twee dronkaards vermoord werd voordat de lp uitgegeven werd. Ik heb de hoes altijd een beetje vreemd, kil gevonden, maar het was tegelijkertijd een hoes die – toen – opviel; beetje de tegenhanger ook van de rode Kraftwerk robots.

Wolfgang begon pas laat met muziek, zo rond zijn negentiende. Hij speelde gitaar en keyboards en zong ook nog. Bijna in het Walhalla van de Duitse elektronische synthesizermuziek zat hij samen met Michael Rother (ex Kraftwerk, bekender van Neu!) en Wolfgang Flür (Kraftwerk) in een band: The Spirits of Sound. Buiten de gevestigde bands om werd er regelmatig iets nieuws geprobeerd en waren er allerlei muzikale kruisbestuivingen. Ook werd hij lid van een andere band uit Düsseldorf: Streetmark. Met die groep nam hij Eileen op, een plaat die in 1977 op de markt kwam. Beetje omstreden actie van de platenmaatschappij: na de dood van Riechmann werd die plaat opnieuw uitgebracht als Wolfgang Riechmann und Streetmark. Ai!

In beide groepen deed hij voldoende ervaring op om een soloplaat te kunnen maken. Naast zijn baan als maatschappelijk werker begint hij eind 1977 voor zichzelf en krijgt, vanwege de verbinding met Streetmark, een contract bij Sky Records; een label overigens dat eind jaren zeventig behoorlijk aan de Duitse weg timmerde met groepen en solisten als Cluster (al dan niet met Brian Eno), Hans Joachim Roedelius, Michael Rother, Streetmark, Earthstar, Harald Grosskopf en Serge Blenner. Riechmann heeft zes stukken die geschikt zijn voor zijn plaat en neemt die tussen november 1977 en januari 1978 op in Star Studio, Hamburg. Hij speelt/gebruikt viool, gitaar, piano, diverse synthesizers, Sequencer, elektronische drums en zingt (nou ja, zingt). Hij wordt geholpen door Hans Schweiss op elektronische drums. Het hoesontwerp is van zijn eigen hand. De plaat wordt klaargemaakt voor productie, zodat die in de herfst kan uitkomen.

Op 20 augustus van het jaar wordt Riechman bij een avondwandeling door twee dronkenlappen lastig gevallen en vervolgens neergestoken. Door een gebrek aan deskundige hulp van het ziekenhuis waarin hij is opgenomen sterft hij vier dagen later aan inwendige bloedingen. Zijn dood is niet alleen een schok in de muziekwereld, maar ook een bij de jeugd vanwege de onzinnigheid ervan.

De plaat komt inderdaad in de herfst uit, met de titel die niet alleen te vertalen is als ‘prachtig’ maar ook als ‘wonderlijk’. De zes stukken zijn samen net 33 minuten lang en bieden een optimistische, vrolijke muziekstijl, die ook al blijkt uit de titels: Wunderbar, Abendlicht, Weltweit, Silberland, Himmelblau, en Traumzeit. Vanwege de ritmiek is de muziek in de verte verwant aan Kraftwerk, maar toch laat Riechmann al een heel eigen ontwikkelde stijl horen. De track Wunderbar heeft iets van een Western, maar dan in Duitse krautrockversie. Opvallend is zijn zang, die bestaat uit "lalala’s", en daarmee een soort extra vrolijkheid, bijna onbezorgdheid, geeft aan de muziek. Iets dat je niet vaak aantreft bij groepen die werken met ritmische synthesizerklanken. Juist daardoor klinkt het album naar huidige maatstaven nog altijd fris en niet gedateerd. Abendlicht is sfeervol, filmisch, een soundtrack bij een wandeling wellicht. Weltweit heeft iets van de oude Tangerine Dreamsfeer, wijds en ruimtelijk; een langzaam stuk met snel lopende sequencer. Silverland is ook langzaam, maar zowel in ritmiek als melodie; lang aangehouden klanken, prachtige klangfarben. Himmelblau is een snelle, ritmische en dansbare track en "lalalala". Traumzeit is met één minuut elf de kortste track, zware basnoten en veel phasing. Prachtig, maar net als de rest van de plaat veel te kort. Riechmann was behoorlijk getalenteerd en stond pas aan het begin van zijn carrière. Er zijn weinig woorden voor zijn plotselinge eind, maar een paar zijn hier wel gepast: Verdammte Scheise!

 
tekst: Paul Lemmens, december 2012
plaatjes: © Sky/Bureau B.